Ana Sayfa / Makaleler / Gümrük Antreposundaki Malın Başka Bir Şirkete Devrinde Vergi

Gümrük Antreposundaki Malın Başka Bir Şirkete Devrinde Vergi

nevzat-erdag-353-ba-bsGümrük antreposundaki KDV ‘siz fatura düzenlenerek malın başka bir şirkete devrinde elde edilen kazancın vergilendirilmesi, satış işleminden elde edilen kazancın yurt dışından elde edilen hasılat olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği ve BA – BS formlarına dahil edilip edilmeyeceği dış ticaret yapan birçok firmanın sorunudur. Ben bu makalemde, bu hususları mevzuatımız açısından ayrı ayrı özet şekilde anlatacağım.

Gümrük Mevzuatımız Açısından Durum

Bilindiği gibi; transit ticaret, yurt dışından veya antrepodan satın alınan malın, yine yurt dışında yerleşik bir firmaya veya antrepoya satılmasıdır. Satışa konu mal, serbest dolaşıma girmediğinden (millileştirilmediğinden) ithalat ve ihracat rejimi hükümlerine tabi değildir. Aynı şekilde, malın antrepoda devir alan başka bir firma tarafından da yurt dışına satılması Transit Ticaret işlemidir.

Gümrük Yönetmeliğinin 3. maddesinde Türkiye gümrük bölgesinin Türkiye Cumhuriyeti topraklarını, karasularını, iç sularını ve hava sahasını kapsadığı ifade edilmiştir.

Gümrük Yönetmeliğinin 333. maddesinde ise şu hususlar dikkat çekicidir:

  1. Gümrük antrepolarında depolanan eşya satış suretiyle başkasına da devredilebilir. Gümrük antrepolarında depolanan solvent ve baz yağın satış suretiyle devrine, devralan tarafından serbest dolaşıma sokulacak olması durumunda izin verilmez.
  2. Eşyanın mülkiyeti ile ilgili olarak devri önleyici haciz ya da ihtiyati tedbir kararı gibi hukuki bir engelin varlığı halinde bu durum açıklığa kavuşturulmadan işlem yapılamaz.
  3. Eşyanın devri ile birlikte gümrük vergileri ile para cezaları da dahil eşya ile ilgili hukuki sorumluluklar devralana geçer ve antrepo stok kayıtlarında gerekli değişiklikler yapılır. Eşyanın 5 iş günü içerisinde gümrükçe onaylanmış yeni bir işlem veya kullanıma tabi tutulmaması durumunda, devre konu eşya için devralan tarafından yeni bir antrepo beyannamesi verilir. Devir işlemine ilişkin belgeler, eşyanın gümrükçe onaylanmış yeni bir işlem veya kullanıma tabi tutulması ya da yeni antrepo beyannamesi verilmesi sırasında gümrük idaresine ibraz edilir.
  4. Özel antrepoda bulunan eşyanın devrine ilişkin talepler, eşyanın devrini müteakip 5 iş günü içinde gümrükçe onaylanmış, yeni bir işlem veya kullanıma tabi tutulmak suretiyle antrepodan çıkarılması şartıyla kabul edilir.

Gümrüğe veya antrepoya gelmiş ithal bir ürünün, yurt dışında mukim bir firmaya satışı transit ticaret olarak işlem görür ki bu durumda Transit Beyanname açılacaktır. Transit ticaret söz konusu ise, ÖTV ve KDV ödenmesi söz konusu olmayacak. Ancak yurt içinde bir firmaya satılacak ise o zaman gümrükte devir yoluyla satış kapsamına girmektedir. Şöyle ki, gümrüklü bölgedeki malzeme serbest dolaşıma girmediği yani millileştirilmediği (henüz ithal edilmediği) için  bir vergi ödenmesi durumu söz konusu değildir. Bu durumdaki ithalatı yapan firma yurt içindeki bir firmaya satmak istediğinde, ilgili devir taahhütnameleri, dilekçeleri ve devreden firmanın satış faturası (KDV ‘siz kesilmiş) ile gümrüğe başvurusu yapılıp devir kararı çıkartıldıktan sonra devralan firma ithalat işlemlerine başlayacaktır. Bu işlem ilgili gümrük müdürlüğünde başlayıp biten bir işlem olacaktır. Başvuru dilekçesini devreden ve devralan firma ayrı ayrı dolduracaktır. Ancak bu devir işlemi için gümrük idaresi mal bedelini ödediğinizi ispat etmenizi isteyecektir.

Kurumlar Vergisi Mevzuatımız Açısından Durum

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunumuzun 3. maddesinin birinci res2-300x200fıkrasında; Kanunun 1. maddesinde yazılı kurumlardan kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunanların, gerek Türkiye içinde gerekse Türkiye dışında elde ettikleri kazançların tamamı üzerinden vergilendirileceklerini, 6. maddesinde ise; kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı, safi kurum kazancının tespitinde, Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.

Bu çerçevede, yurt dışından satın alınan gümrük antreposuna konulan malların yurt içinde bulunan bir şirkete satılması, dolayısıyla elde edilen hasılatın yurt içi hasılat olarak değerlendirilmesi ve ilgili dönemde kurum kazancına dahil edilerek vergilendirilmesi gerekmektedir.

Vergi Usul Kanunu Açısından Durum

350 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğiyle, bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin belirli bir haddi aşan mal ve hizmet alımlarını “Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu (Form BA)” ile; mal ve hizmet satışlarını ise “Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu (Form BS)” ile bildirmeleri yükümlülüğü getirilmiştir.

362 ve 381 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleriyle bu yükümlülüğe ilişkin açıklamalar yapılmıştır.

396 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde ise; “Bildirime Konu Alış / Satışlar ve Hadler” başlıklı bölümünde “Bildirim mecburiyeti bulunan mükelleflerce, belirlenen hadler çerçevesinde yapılan her türlü mal ve / veya hizmet alış ve satışları, bunlara ilişkin belgenin bakılmaksızın BA – BS bildirim formlarına dahil edilecektir” açıklamasına yer verilmiştir.

Bildiğimiz gibi, BA – BS formlarının en önemli özelliklerinden biri, bu formların ekonomideki aktörler arasındaki mal ve hizmet hareketlerinin bağlantılarını ortaya çıkartabilmesidir. Bu yolla bir mükellefin mal ve hizmet alım / satım zinciri içerisindeki tüm mükellefler tespit edilebilmektedir.

Yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda, yurt içi satış olarak değerlendirilen mal teslimi için fatura düzenlenmesi nedeni ile alıcı ve satıcı mükellefler tarafından mal ve hizmet alış – satışlarına ilişkin bildirim formları (Form BA – BS)‘na dahil edilerek bildirimde bulunulması gerekmektedir.

Katma Değer Vergisi Kanunu Açısından Durum

KDV Kanunumuzun 1/1. maddesinde, Türkiye’de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin, 1/2. maddesinde ise her türlü mal ve hizmet ithalatının katma değer vergisine tabi olduğu; 6. maddesinde de, işlemlerin Türkiye’de yapılmasının, malların teslim anında Türkiye’de bulunmasını, hizmetin Türkiye’de yapılmasını veya hizmetten Türkiye’de faydalanılmasını ifade ettiği hüküm altına alınmıştır. Öte yandan, KDV Kanununun 16/1-c maddesine göre, Gümrük Kanunundaki transit ve gümrük antrepo rejimleri ile geçici depolama ve serbest bölge hükümlerini uygulandığı malların teslimi KDV den istisna edilmiştir.

Buna göre; yurt dışından satın alınan gümrük antreposundaki henüz millileştirilmemiş malların, Türkiye’de yerleşik bir firmaya teslimi Kanunun 16/1-c maddesi uyarınca KDV den müstesnadır.

Özetle; Yukarıda bahsettiğimiz doğrultuda gümrük antrepo rejimi kapsamında teslim edilen ve yurt içi satış olarak değerlendirilen mal tesliminden elde edilen hasılatın, yurt içi hasılat olarak değerlendirilecek ilgili dönemde kurum kazancına dahil edilecek, esas olarak bu işlem KDV’nin konusuna girmekle birlikte aynı kanun hükümleri ile vergiden istisna edilmiştir. Ancak, bu mal teslimi için fatura düzenlenmesi nedeni ile mal ve hizmet alış ve satışlarının, alışlara ilişkin bildirim formu (BA)’na ve satışlara ilişkin bildirim formu (Form BS)‘na dahil edilerek bildirimde bulunulması gerekmektedir.

Hakkında nevzaterdag

Check Also

Ulaştırma Elektronik Takip ve Denetim Sistemi (U-ETDS)

Yolcu Eşya / Tehlikeli Madde Taşımacılığı Terminal İşletmeciliği Kargo Benzer YazılarEy Girişimci, Vergi Müfettişi Risk …

11 yorumlar

  1. Nevzat Bey iyi günler, gümrükte malın devir edildiği firmaya 2 adet evrak geliyor. 1. devir faturası 2. gümrük beyannamesi. Firma bu iki belgeden hangisini kayıtlarına alacak. Çünkü beyanname ve devir faturasında kur farkından dolayı farklı tutarlar var. Bu da hem cari hesapları, hemde B Formlarında beyan edilecek tutarları etkilemektedir.

    Firmalar hangi belgeyi esas alarak muhasebeleştirmeli ve buna uygun olarak beyannamelerini hangi tutara göre beyan etmelidir.?

    • Merhaba Ahmet bey ihraç ve ithal işlemlerde malın yurtdışı çıkış tarihi yani intaç tarihi esas alınır buda gümrük beyannamesi ile belli olur esas alacağınız kur gümrük beyannamesindeki intaç veya devir tarihidir.

      • Nevzat bey merhaba, antrepoda mal yurt içinden başka bir firmaya devir yapıldı. Ayın 30’unda fatura kesildi. Devir işlemi de ertesi ayın 3’ünde gerçekleşti. Bu işlemi hangi ayın KDV beyannamesine ve BS formuna almamız gerekir.

        • Merhaba Safa bey,
          gümrük antrepo rejimi kapsamında teslim edilen(yani millileştikten sonraki satış) ve yurt içi satış olarak değerlendirilen mal tesliminden elde edilen hasılatın, yurt içi hasılat olarak değerlendirilecek işlemin yapıldığı ilgili dönemde kurum kazancına dahil edilecek, mal ve hizmet alış ve satışlarının, alışlara ilişkin bildirim formu (BA)’na ve satışlara ilişkin bildirim formu (Form BS)’na dahil edilerek bildirimde bulunulması gerekecektir.

  2. Merhaba,

    “Ancak bu devir işlemi için gümrük idaresi mal bedelini ödediğinizi ispat etmenizi isteyecektir.”
    İthalatı yapan firma ithal ettiği için mi ürün bedelini ödemiş olması gerekir,yoksa devralan frimanın mı devreden firmaya mal bedelini ödemiş olması gereklidir.

    • Merhaba Duygu hanım,
      Mal antrepoya gelmişse ithalatcı firma bedelini ödemiş anlamına gelir gümrük idaresi ilk ithalatcınında devir alanında ödeme belgelerini görmek isteyebilir

  3. Merhaba özel antrepoda devir alınan ürünün 5 iş günü içinde gümrükçe onaylı bir işleme rejime tabi tutulması gerekir devir işlemi ithalatçı firma ve devir alan firma arsında doğan anlaşmazlık sebebi ile iptal olursa devre konu ürünlere gümrükçe onaylı bir işlem yapılmadı ise ürün halen gümrük sisteminde ithalatçı firmamın antreposunda görünüyorsa iki firmanın aralarında yaptıkları faturalaşmada karşılıklı iade yapıldı ise gümrükçe yapılması gereken bir şey var mıdır?
    Özel antrepodaki görevli YGM tarafından verilen devir karar yazısının bir hükmü kalır mı ?

    • Merhaba Güven bey,
      Eşyanın devri ile birlikte gümrük vergileri ile para cezaları da dâhil eşya ile ilgili hukuki sorumluluklar devralana geçer ve antrepo stok kayıtlarında gerekli değişiklikler yapılır. Eşyanın beş iş günü içerisinde gümrükçe onaylanmış yeni bir işlem veya kullanıma tabi tutulmaması durumunda devre konu eşya için devralan tarafından yeni bir antrepo beyannamesi verilir. Devir işlemine ilişkin belgeler, eşyanın gümrükçe onaylanmış yeni bir işlem veya kullanıma tabi tutulması ya da yeni antrepo beyannamesi verilmesi sırasında gümrük idaresine ibraz edilir.(Ek cümle:RG-30/6/2015-29402) Eşyanın beş iş günü içerisinde gümrükçe onaylanmış yeni bir işlem veya kullanıma tabi tutulmaması ya da yeni antrepo beyannamesi verilmemesi halinde bu sürenin aşıldığı tarihten itibaren devralana, aşılan her gün için Kanunun 241 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca işlem yapılır.
      (Ek:RG-2/11/2011-28103) Özel antrepoda bulunan eşyanın devrine ilişkin talepler, eşyanın devrini müteakip beş iş günü içinde gümrükçe onaylanmış yeni bir işlem veya kullanıma tabi tutulmak suretiyle antrepodan çıkarılması şartıyla kabul edilir. (Ek cümle:RG-30/6/2015-29402) Belirtilen süre içinde eşyanın antrepodan çıkarılmaması halinde bu sürenin aşıldığı tarihten itibaren antrepo işleticisine ve devralana ayrı ayrı olmak üzere, aşılan her gün için Kanunun 241 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca işlem yapılır.

  4. Nevzat Bey iyi günler, gümrükte malı daha millileşme den KDV siz şekilde devir edildiğimiz firmalar ile Tutar konusunda hep BA BS Konusunda sorun yaşıyoruz.
    Burada baz almamız gereken Kur;
    Gümrük beyannamesi Kurumu
    Beyanname kapanış tarihi Kurumu
    Fiili ihracatın gerçekleştiği tarih Kurumu?

    Şimdiden teşekkürler iyi çalışmalar.

    • Merhaba Mert bey,
      4458 sayılı Gümrük Kanununun, 61. maddesi “…aksine hüküm bulunmadıkça, eşyanın beyan edildiği gümrük rejimine ilişkin tüm hükümlerin uygulanmasında esas alınacak tarih, beyannamenin tescil edildiği tarihtir…”, 74. maddesi ise, ” Türkiye Gümrük Bölgesine gelen eşyanın serbest dolaşıma girişi, ticaret politikası önlemlerinin uygulanması, eşyanın ithali için öngörülen diğer işlemlerin tamamlanması ve kanunen ödenmesi gereken vergilerin tahsili ile mümkündür…

      Yine aynı Kanunun 30. maddesinde; ” Eşyanın gümrük vergisine esas alınacak kıymetinin Türk Lirası olarak beyanı zorunludur. Fatura veya diğer belgelerde yazılı yabancı paralar, gümrük yükümlülüğünün başladığı tarihte yürürlükte olan T.C. Merkez Bankası döviz satış kurları üzerinden Türk Lirasına çevrilir. ” hükmü yer almaktadır.

      Bu çerçevede, eşyanın serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescil tarihi ile eşyanın fiilen serbest dolaşıma giriş tarihi arasında farklılık bulunabilmektedir. Bununla birlikte, gümrük mevzuatında fiili ithalata yönelik bir düzenleme bulunmadığından, gümrük mevzuatı açısından esas alınması gereken tarih serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescil tarihi olup beyanname üzerinde eşyanın fiilen serbest dolaşıma girdiği tarihe ilişkin bir bilgi bulunmamaktadır.

      08.09.2012 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanan 418 Sıra Nolu VUK Genel Tebliği ile 396 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin “3.2.2.” numaralı maddesi aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir:

      “ İthalat işlemlerinin form Ba ile bildirilmesinde gümrük giriş beyannamesinin kapanış tarihi dikkate alınacaktır.

      İthalat işlemlerinin form Ba ile bildirilmesinde tutar alanına; 25/10/1984 tarihli ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 21 inci maddesi gereğince gümrük vergisi tarhına esas olan kıymet, malın gümrük vergisinden muaf olması durumunda ise katma değer vergisi matrahını oluşturan katma değer vergisi hariç bedel yazılacaktır.”

      Sonuç olarak; gümrük giriş beyannamelerinin VEDOP sisteminden görüntülenen kapanma tarihi itibariyle;

      a) İthalat kesinleştirilerek yasal kayıtlara geçirilecek,
      b) BA bildirimi de kapanma tarihindeki ay itibariyle yapılacak,
      c) Döviz kuru olarak gümrük giriş beyannamesi kapanma tarihindeki kur değil, beyanname üzerinde yer alan kur, yani gümrük giriş beyannamesi üzerindeki tescil tarihi itibariyle belirlenmiş döviz satış kuru esas alınacak,
      d) Sonuçta, ithalat tutarı olarak Gümrük İdaresinin KDV Kanununun 21. Maddesine göre yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde tespit ettiği beyanname üzerinde yer alan Katma Değer Vergisi Matrah tutarı esas alınacaktır.

  5. Çok afedersiniz yukarıdaki soruma eklemeyi unuttugum bir şey daha var
    Yoksa Kestiğimiz fatura tarihi mi baz alınacak?
    Teşekkürler

duygu için bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir