Ana Sayfa / Kanunlar / İş Kanunu / Gurbetçilerin Borçlanarak Emeklilik Şartları 2

Gurbetçilerin Borçlanarak Emeklilik Şartları 2

Bu makale, geçen hafta başladığımız Gurbetçilerin Borçlanarak Emeklilik Şartları 1 başlıklı makalenin devamı niteliğindedir.

nevzat-erdag-387-gurbetcilerin-emekliligi

Yurt Dışı Borçlanma İçin Nereye Müracaat Edilmeli?

Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yurt dışı Sözleşmeler ve Emeklilik Daire Başkanlığına veya Türkiye’de ikametgahının bulunduğu yerdeki Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerine / Sosyal Güvenlik Merkezlerine yapmaları gerekmektedir.

Yurt Dışı Sürelerine Ait Borçlanma Miktarının Belirlenmesi Nasıl Yapılır?

Daha önce borçlanılacak her bir gün için 3,5 dolar üzerinden tahakkuk ettirilen borç tutarı, 08.05.2008 tarihinden sonra yapılan veya yapılacak olan başvurular için geçerli olmak üzere değiştirilmiştir.

Buna göre, başvuru tarihindeki 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 82 nci maddesinde belirtilen prime esas asgari ve azamî günlük kazanç arasında seçilecek günlük kazancın yüzde 32’si, borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilen borç tutarıdır.

Bu durumda, kuruma ödenecek olan borçlanma tutarı, başvuru tarihinde geçerli olan günlük prime esas kazancın alt ve üst sınırları arasında kalmak kaydıyla başvuru sahibince seçilen kazancın yüzde 32’sinin borçlanılmak istenen gün sayısı ile çarpımı kadardır.

Başvuru tarihi, borçlanma talebine ilişkin dilekçenin kurum kayıtlarına geçtiği tarihtir. Ancak, taahhütlü, iadeli taahhütlü veya acele posta olarak gönderilen yurtdışı borçlanma taleplerinde, dilekçenin postaya verildiği tarih başvuru tarihi olarak kabul edilir.

Örnek; 18.05.2015 tarihinde yurtdışında geçen 20 yıllık sigortalılık süresini günlük prime esas asgari kazanç üzerinden borçlanma talebinde bulunulduğunu varsayalım. Bu durumda ödenmesi gereken borç tutarı:
18.05.2015 tarihi itibari ile prime esas asgari günlük kazanç 40.05.- bunun 6,5 katı, yani 260,33 TL’dir. Seçilen prime esas kazanç alt ve üst sınırlar arasında bulunduğundan, borcun tespitinde öncelikle yüzde 32 oranı uygulanmak sureti ile bir günlük borç miktarı, daha sonra bu miktar 7.200 ile çarpılarak 20 yıllık borç miktarı hesaplanacaktır. Buna göre, bir günlük borçlanma miktarı: 40,05 x %32 = 14,04.- TL.

20 yıllık (7.200 gün) borçlanma karşılığı ödenecek miktar ise 14,04 x 7.200 gün = 103.680 TL’dir.

Borçlanma Miktarının Ödenmesinde Süre Var Mıdır?

3201 sayılı Kanuna göre tahakkuk ettirilen borç tutarı tebliğ edildiği tarihten itibaren üç ay içerisinde ödenir. Üç ay süre içerisinde ödeme yapmayanların borçlanma işlemleri iptal edilir.

Yurt Dışı Borçlanması Yaptım, 3 Ay İçinde Borcumu Ödeyemedim, Tekrar Borçlanma Yapabilir Miyim?

Üç aylık süre içinde ödeme yapmayanların borçlanma başvuruları geçersiz sayılacaktır. Belgelendirilen yurtdışı hizmet sürelerinin yeniden borçlandırılarak değerlendirilmesi, bu konudaki yeni başvuruya bağlıdır.

Yurt Dışı Borçlanması Yaptım, Tekrar İadesini İsteyebilir Miyim?

Tahakkuk ettirilen borcun tamamını veya bir kısmını ödeyenlerden borçlanmalarının iptal edilmesi için başvuruda bulunanların ödedikleri borçlanma tutarının tamamı faiz uygulanmaksızın Türk Lirası olarak iade edilir.

Ancak, borçlandıkları hizmetler dikkate alınarak, aylık almakta olanlar borçlanma talebinden vazgeçemezler ve bunların ödedikleri borçlanma tutarı iade edilmez.

Borçlandırılan Süreler, Türkiye’deki Hangi Sigortalılık Statüsüne Göre, Nasıl Değerlendirilir?

Yurtdışı borçlanmasına dair süreler, ilgilinin Türkiye’de sigortalılığı varsa borçlanma talep tarihindeki en son sigortalılık haline göre, sigortalılığı yoksa 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak kabul edilir.

Türkiye’de sosyal güvenlik kanunlarına tabi sigortalılığı bulunanların borçlanılan süreye ait gün sayısı, prim ödeme gün sayıları veya hizmetlerine eklenir.

Borçlandırılan Sürelere Göre Aylık Bağlanması İçin Aranan Şartlar Nelerdir?

Borçlanılan sürelere göre malullük, yaşlılık veya emekli aylığı bağlanabilmesi için;

  • Yurda kesin dönülmüş olması,
  • Tahakkuk ettirilen borçtan aylık bağlanmasına yetecek en az süre/gün karşılığı kadar ödeme yapılması,
  • Mülga sosyal güvenlik kanunları/kanunlarının yürürlükteki veya 5510 sayılı Kanun hükümlerine göre aylığa hak kazanılmış olması,
  • Kuruma yazılı başvuruda bulunulması, şarttır.

“Kesin dönüş” ibaresi, aylık tahsis talebinde bulunanların yurtdışındaki çalışmalarının sona ermesini, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği almamaları durumunu ifade etmekte olup, mutlak ifadesi ile yurda giriş yaptıktan sonra bir daha yurtdışına çıkmama durumunda kullanılmamaktadır. Yukarıda belirtilen şartları yerine getirenlerin aylıkları, yazılı talepte bulundukları tarihi takip eden aybaşından başlar.

Bağlanan Aylıkların Başlama Tarihi Nedir?

3201 sayılı Kanuna göre; borçlanılan hizmetlere göre bağlanacak yaşlılık aylığın başlangıç tarihi dilekçe tarihini takip eden ay başıdır.

Sosyal güvenlik sözleşmeleri uygulanmak suretiyle kısmi aylık almakta iken, yurtdışı hizmet borçlanması yapanların kısmi aylıkları;

  • Borcun ödendiği tarih kesin dönüş tarihinden önce ise, kesin dönüş tarihini,
  • Borcun ödendiği tarih kesin dönüş tarihinden sonra ise, borcun ödendiği tarihi,
    takip eden aybaşından itibaren, tam aylığa yükseltilir.

Yurt Dışı Borçlanma Yoluyla Bağlanan Aylıkların Kesildiği Haller Nelerdir?

Yurtdışında sigortalılık veya ev kadını olarak geçen sürelerini borçlanarak malullük, yaşlılık ve emekli aylığı aylığa/ hak kazananların bu aylıkları;

  • Sosyal güvenlik sözleşmesi yapılmış olup olmadığına bakılmaksızın herhangi bir ülkede çalışmaya, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği almaya başladıkları,
  • 5510 sayılı Kanunun sosyal güvenlik destek primine tabi tutulmasına ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla, Türkiye’de sosyal güvenlik kanunlarına göre sigortalı olarak çalışmaya başladıkları, tarihten itibaren kesilir.

Yurt Dışı Borçlanma Yaparak Aylık Bağlandıktan Sonra Yurtdışına Çıkışın Kuruma Bildirimi Gerekli Midir?

Borçlandıkları süreler dikkate alınarak malullük, yaşlılık ve emekli aylığı bağlananlardan altı aydan daha uzun süre yurtdışında bulunmuş olanlar, yurtdışında çalışıp çalışmadıklarını ve ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği alıp almadıklarını gösterir belgeleri, “3201 sayılı Kanuna Göre Aylık Alanlara Mahsus Yoklama Belgesi” ile birlikte söz konusu altı aylık sürenin dolduğu tarihten sonra üç ay içinde Kuruma vermek zorundadırlar.

Altı aydan daha uzun süre yurtdışında bulundukları halde, yukarıda belirtilen belgeleri, yine yukarıda belirtilen süre içinde kuruma vermediği tespit edilenlerin aylıkları, bildirim yapılmaksızın söz konusu belgelerin intikaline kadar durdurulur.

Bu şekilde aylıkları durdurulanların kuruma ibraz edecekleri belgelerden ya da kurumca yapılacak olan araştırma sonucunda, yurt dışında;

  • Çalışmadıkları, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği almadıkları tespit edilenlerin aylıkları, durdurulduğu tarihten geçerli olmak üzere ödenir.
  • Çalıştıkları, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği aldıkları tespit edilenlerin aylıkları çalışmaya başladıkları tarihten geçerli olmak üzere kesilir, yersiz yapıldığı tespit edilen ödemeler 5510 sayılı Kanunun 96. maddesi hükümlerine göre geri alınır.

Hakkında nevzaterdag

Check Also

Ulaştırma Elektronik Takip ve Denetim Sistemi (U-ETDS)

Yolcu Eşya / Tehlikeli Madde Taşımacılığı Terminal İşletmeciliği Kargo Benzer YazılarGirişimcilere Nereler Hibe Ve Destekler …

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir