Nevzat Erdağ Vergi, Sosyal Güvenlik ve İş Hukuku Uzmanı
4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) Kanunumuzun 1 inci maddesinin 1/b bendinde, bu Kanuna ekli (II) sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile tabi olanların ilk iktisabının bir defaya mahsus olmak üzere ÖTV ye tabi olduğu hükme bağlanmıştır.Aynı Kanunun 5 inci maddesinin 1 inci fıkrasında, bu Kanuna ekli listelerdeki malların ihracat teslimlerinin; teslimin yurt dışındaki bir müşteriye yapılması ve teslim konusu malın Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesinden çıkmış olması koşuluyla vergiden müstesna olduğu, 2 nci fıkrasında ise ihraç edilen malların alış faturaları ve benzeri belgeler üzerinde gösterilen ve beyan edilen ÖTV nin ihracatçıya iade edileceği hükme bağlanmıştır.Konuya ilişkin usul ve esasların açıklandığı 1 Seri No.lu ÖTV Genel Tebliğinin “ÖTV Ödenerek Satın Alınan Malların İhracı” başlıklı (5.1.2.) bölümünde; ÖTV uygulanan malların ihraç edilmesi halinde bu verginin iadesinin, sadece ÖTV mükelleflerinden satın alınan mallar için söz konusu olduğu, ÖTV uygulanan safhadan sonraki satıcılardan alınan malların ihraç edilmesi halinde, alış belgelerinde görünmeyen ve malın fiyatına dahil edilmiş olan ÖTV’nin iade edilmeyeceği belirtilmiştir. Söz konusu Tebliğde açıklandığı üzere, ihraç edilen mallara ait;ÖTV’nin iadesinin talep edilmesi halinde, aşağıdaki belgelerin ihracatçının KDV yönünden bağlı olduğu vergi dairesine ibrazı gerekmektedir. Yukarıdaki belgelerin asılları veya gümrük beyannamesi ile gümrük makbuzlarının ilgili gümrük idaresi, noter ya da yeminli mali müşavir tarafından tasdikli örneği, diğer belgelerin ise aslının aynı olduğuna dair şerh verilerek kaşe tatbiki ve imzalanması suretiyle firma yetkililerince onaylı fotokopisi vergi dairesine ibraz edilecektir. Bu belgelerin vergi dairesine ibrazı ve ilgili vergi dairesince ihraç edilen mala ait ÖTV’nin, mükellefi tarafından bağlı olduğu vergi dairesine ödendiğinin teyit edilmesinden sonra ihraç edilen mallara ait ÖTV, ihracat istisnasından doğan KDV iadeleri ile ilgili 84 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (I) bölümünde belirlenen genel esaslar çerçevesinde nakden veya mahsuben iade edilebilecektir.Bu açıklamalara göre , vergisi ödenerek ÖTV mükellefinden kayıt ve tescil edilmek üzere iktisap edilen otomobillerin Türkiye de kayıt ve tescil işlemi yapılmaksızın Kanunun 5 inci maddesinde belirtilen şartlara uygun olarak ihraç edilmesi ve iade için gerekli belgelerin ihracatçının KDV yönünden bağlı bulunduğu vergi dairesine ibraz edilmeleri kaydıyla, bu araçların ilk iktisabında alış belgelerinde gösterilen ve ödenmiş olan vergisinin iadesinin talep edilmesi mümkün bulunmaktadır.
Katma Değer Vergisi (KDV) Kanunumuzun; 11/1-a maddesinde, ihracat teslimleri ve bu teslimlere ilişkin hizmetler ile yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmetlerin KDV’den istisna olduğu,12’nci maddesinde, bir teslimin ihracat teslimi sayılabilmesi için, teslimin yurt dışındaki bir müşteriye yapılması ve teslim konusu malın T.C. gümrük bölgesinden çıkarak bir dış ülkeye vasıl olması şartlarının yerine getirilmiş olması gerektiği,30/b maddesinde, faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, işletmelere ait binek otomobillerinin alış belgelerinde gösterilen KDV nin indirim konusu yapılmasının mümkün olmadığı,32 nci maddesinde, Kanunun 11, 13, 14 ve 15 inci maddeleri ile 17 nci maddenin (4) numaralı fıkrasının (s) bendi uyarınca vergiden istisna edilmiş bulunan işlemlerle ilgili fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen KDV nin, mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanacak KDV den indirileceği, vergiye tabi işlemlerin olmaması veya hesaplanan verginin indirilecek vergiden az olması hallerinde indirilemeyen katma değer vergisinin, Maliye Bakanlığınca tespit edilecek esaslara göre bu işlemleri yapanlara iade edileceği, hükme bağlanmıştır. Bu hükümlere göre, binek otomobili ihracı Kanunun 11/1-a maddesine göre KDV den istisna olacak, bu otomobillerin alımında yüklenilen ve ihracatın gerçekleştiği dönemde indirim yoluyla telafi edilemeyen KDV, KDV Kanunun 32 nci maddesine göre iade edilebilecektir.
