Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) 2026’da Başlıyor

nevzaterdag 7 saat ago Gündemden, İş Kanunu, Kanunlar, Makaleler Yorum Yap 14 Görüntüleme

Kıdem Tazminatı ve BES’te Yeni Dönem

Türkiye, 2026 yılının ikinci çeyreğinde emeklilik sisteminde tarihi bir dönüşüme hazırlanıyor.
Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) ile hem çalışanların emeklilik güvencesi artacak hem de kıdem tazminatı sistemi fon bazlı yapıya kavuşacak.

Bu yazıda TES’in mevzuat dayanaklarını, uygulama planını, işleyiş modelini ve örnek bir hesaplamayla sistemin etkilerini ele alacağız.

Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi Nedir?

TES, mevcut Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) ile kıdem tazminatı uygulamasını birleştiren yeni bir modeldir.
Amaç, çalışanlara ikinci bir emeklilik geliri sağlamak, işverenin kıdem yükünü hafifletmek ve ulusal tasarruf oranını artırmaktır.

Sistem, çalışan, işveren ve devletin birlikte katkı yaptığı fon esaslı bir yapı olarak çalışacaktır.

Mevzuat Dayanakları ve Hukuki Çerçeve

Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi’nin yasal altyapısı şu mevzuatla şekillenmektedir:

4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu
4857 sayılı İş Kanunu ve 1475 sayılı Kanun’un 14. maddesi
11. Kalkınma Planı (2019–2023)
Orta Vadeli Program (2024–2026)
Hazine ve Maliye Bakanlığı TES Reform Taslağı (2020)

Bu belgeler, sistemin mevcut BES altyapısı üzerine kurulacağını, kıdem tazminatına ilişkin hükümlerin ise yeniden düzenleneceğini göstermektedir.

TES Ne Zaman Uygulamaya Girecek?

Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın planına göre TES, 2026 yılının ikinci çeyreğinde yürürlüğe girecek.
Uygulama kademeli olacak:

İlk aşamada büyük ölçekli işletmeler,
Ardından orta ve küçük ölçekli işletmeler,
Son aşamada tüm sigortalı çalışanlar sisteme dahil edilecek.

Kapsam başlangıçta özel sektör çalışanlarını (4/A) içerecek, kamu ve serbest meslek sahipleri daha sonraki aşamalarda dâhil edilecektir.

TES Nasıl İşleyecek?

Sistem, maaştan belirli bir oranda kesinti yapılarak fona aktarım esasına dayanır.
Çalışan, işveren ve devlet katkısı aynı potada toplanır.

Öngörülen katkı oranları:

Çalışan payı: %3
İşveren payı: %3
Devlet katkısı: Çalışan + işveren katkısının %30’u

Bu katkılar bireysel fon hesabında toplanır ve profesyonel portföy yönetimiyle değerlendirilir.

Uygulamalı Örnek: 30.000 TL Maaşlı Bir Çalışan

Ayşe, özel sektörde 30.000 TL brüt maaşla çalışmaktadır.

Katkı Türü	Oran	Aylık Tutar
Çalışan Katkısı	%3	900 TL
İşveren Katkısı	%3	900 TL
Devlet Katkısı (%30)	–	540 TL
Toplam Aylık Fon Birikimi		2.340 TL

Ayşe’nin TES hesabında 10 yıl boyunca ortalama %10 yıllık getiriyle yaklaşık 475.000 TL birikim oluşur.

Emeklilikte Seçenekler:

Toplu para çekimi,
Aylık ek emeklilik geliri,
Kısmi çekim (evlilik, hastalık, konut alımı gibi özel durumlarda).

Kıdem Tazminatıyla İlişki

TES, kıdem tazminatını kaldırmaz, fon tabanlı hale getirir.
İşveren, her ay maaşın belli oranında (örneğin %3) fona katkı yapar.
Bu sayede iş değişikliğinde tazminat hakkı yanmaz, fonda birikir.

Çalışan, sistemde kalma süresine göre hak ediş kazanır (örneğin 10 yılda %100 hak).

Avantajlar

Emeklilikte ikinci gelir kaynağı sağlar.
Devlet katkısı ile tasarruf getirisi artar.
Kıdem tazminatı fonu, iş güvencesini güçlendirir.
Ekonomiye uzun vadeli yatırım kaynağı yaratır.
Çalışan, iş değiştirse bile haklarını korur.

Dezavantajlar ve Tartışmalar

Zorunlu katılım, bireysel tasarruf özgürlüğünü sınırlar.
Fon yönetimi başarısız olursa reel getiri düşebilir.
Geçiş süreci mevcut çalışanlar için karmaşık olabilir.
Hak ediş süreleri çalışan açısından dezavantaj yaratabilir.

Sonuç: 2026’da Yeni Bir Emeklilik Dönemi Başlıyor

Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi, Türkiye’nin sosyal güvenlik mimarisinde köklü bir reform niteliğindedir.
Çalışan için ek gelir, işveren için planlanabilir yük, devlet içinse sürdürülebilir tasarruf imkânı yaratır.

TES doğru uygulanırsa, hem bireysel hem makroekonomik ölçekte kalıcı finansal istikrar sağlayabilir.

Kaynakça