Uzun süredir yaptığım mali müşavirlik mesleğimde yüzlerce firma kurdum; yüzlerce girişimciye danışmanlık verdim. Ve bu konuda gördüğüm girişimcilerin muhasebe konusunu önemsemedikleri sadece işlerine odaklandıkları bu yüzden de sonradan ciddi sorunlar yaşadıklarıdır.
Bir girişimcinin temel hatları ile muhasebe ve vergi ile alakalı konulara hâkim olması gerektiğine inanıyorum. Çünkü girişimcinin işinin gereklerinden biri de oluşabilecek riskleri minimize etmek ve işletmesine hâkim olmaktır.
Girişimci ancak bu riskleri bilir ise bunları kontrol edip; planlayabilir.
Muhasebe geniş bir çalışma alanı ama girişimcinin muhasebe hakkında her şeyi bilmesine de gerek yok. Sadece genel mantığını, işlerin yapılış süreçleri ve nelere dikkat etmeli gibi hususları bilmeli zaten her girişimcinin devletle olan işlemlerinde ona yardımcı olan ona danışmanlık yapan bir mali müşaviri var.
Burada girişimcinin üzerine düşen görev işini doğru yapıp işine hâkim olduğu gibi işletmesine de hâkim olacak bilgiye sahip olup, mali müşavirinin de desteği ile işletmesine vergisel ve muhasebesel açıdan yukarıdan bakabilecek özelliğe sahip olabilmesidir.
Konuşmacı olarak katıldığım bir eğitimde katılımcılardan biri ile yaptığımız ara sohbetlerde katılımcı bana şöyle demişti: “Hocam bizim mali müşavir çok iyi bize hiç vergi çıkartmıyor. Biz ne istersek bize o kadar vergi çıkarıyor!” Bu düşünce beni gerçekten çok rahatsız etmişti. İyi mali müşavir az vergi ödeten müşterisinin isteğine göre vergi oluşmasını sağlayan bunu da aslında muhasebe hata ve hileleri ile yapan mıdır?[1]
İyi Mali Müşavir Az Vergi Ödeten Midir ?
“İyi bir mali müşavir, vergi kaçırmaya yönlendiren değil; yasal çerçevede vergi yükünüzü en aza indirmeyi amaçlayan kişidir.”
İyi Mali Müşavir Kimdir?
İyi bir mali müşavir:
- Mevzuata uygun çalışan: Vergi yasalarına tamamen uygun hareket eder.
- Vergi planlaması yapar: Yasal yollarla vergi yükünü optimize eder.
- Mükellefi riskten korur: Cezalardan, denetim risklerinden uzak tutar.
- Zamanında ve doğru beyan verir.
- İş sahibini bilgilendirir, şeffaf çalışır.
- Muhasebe düzenini kurar, sadece vergi odaklı değil finansal sağlığı da gözetir.
- Devletin koyduğu Kurallara uyan: Devletin koymuş olduğu kurallara uygun muhasebenizin yapılmasını sağlayıp sizi denetim risklerinden koruyan,
- Avantajları kullandıran: Kanunlardaki avantajları, teşvikleri doğru öğrenip sizin bunlardan istifade etmenizi sağlayan,
- Analiz yapabilen: İşletmedeki verileri doğru analiz ederek işletmenin karlılığını artırma, kaynaklarını verimli kullandırma ve maliyetlerin azaltılması konularında bilgi üreterek girişimciye yardımcı olan,
- Vergisel Riskleri Gören: Ticari faaliyetinizden dolayı oluşan vergi risklerini önceden görüp gerekli tedbirleri alarak sizi koruyan mıdır.
Evet eğer bunlar yoksa az vergi ödetmek tek başına başarı değildir.
- Vergiden kaçınmak (kaçırmak değil!) yasal yollarla mümkündür ama bunun sınırları vardır.
- Sadece az vergi odaklı çalışan biri, ileride cezai yaptırımlara sebep olabilir.
- Kısa vadeli kazanç gibi görünen şey, uzun vadede vergi incelemesi, usulsüzlük cezaları gibi sorunlara yol açabilir.
İyi mali müşavir, az vergi ödetmeye çalışır ama asla yasaların dışına çıkarak değil.
Vergi kaçırmak değil, vergiyi doğru yönetmek onun işidir.
Vergi Danışmanlarının Temel Rolü Nedir?
- Vergi yükünü yasal sınırlar içinde minimize etmek: Mali müşavirler, güncel vergi mevzuatına hâkim olarak, iş ve mali durumunuza uygun stratejilerle vergi avantajlarından faydalanmanızı sağlar.
- Planlama ve danışmanlık: Sadece vergi beyannamesi hazırlamakla kalmaz, geleceğe yönelik planlamanızda size rehberlik eder. Bu sayede daha avantajlı bir vergi yükü yapılandırılabilir.
- Yaşam olayları ve karmaşık yapılarla başa çıkmak: Evlilik, boşanma, mülk satışı veya işletme gibi durumlarda, vergi etkilerini değerlendirip uygun çözümler üretirler.
- Yasalara uygunluk garantisi: Vergi tasarrufu sağlarken mutlaka vergi kanunlarına uygun hareket etmek esastır; aksi durumda yapılan “tasarruf” vergi kaçakçılığına dönüşebilir.
“Az vergi ödeten” ifadesi burada neden yanıltıcı olabilir?
Bazı kişiler “az vergi ödemek” ifadesini yanlış yorumlayabilir; bu durumda “kaçınma” (tax evasion) değil, “tasarruf” (tax avoidance – yasal yollarla) amaçlanır. İyi bir mali müşavir, vergi kaçırmanızı değil; yasalara uygun şekilde en az ödemeyi sağlar.
Örneğin:
- Hak ettiğiniz indirimi ve kredileri bulur[2]
- Gelir veya giderlerin zamanlamasını optimize eder.
- Yatırımlarınızda vergi avantajı sağlayan seçenekleri yönlendirir.
- Denetim durumunda sizi temsil eder.
Kısacası…
- İyi bir mali müşavir, “kaçırmaya değil”, tasarrufa yönlendirir.
- Sürekli güncel kalan, mevzuata hâkim, stratejik düşünebilen, proaktif bir uzman olmalıdır.
- Sizin yerinize “vergi danışmanı” değil, aynı zamanda güvenilir bir finansal planlama uzmanıdır.
Sizin mali müşaviriniz vergi çıkartmaz aslında yaptığı sizin işletmenize ait verileri devletin istediği kurallar dahilinde analiz edip raporlayıp yasal hükümleri uygulayıp sizin adınıza devlete bildirmektir.
Az vergi çıkartan mali müşavir iyi müşavirdir derken şunu da unutmamak lazımdır:
Vergi kaçırmamak hem yasal hem de etik açıdan son derece önemlidir. Aşağıda neden vergi kaçırmamanız gerektiğini birkaç temel başlıkta açıklayalım
- Yasal Bir Suçtur
Vergi kaçırmak, Türk Ceza Kanunu ve Vergi Usul Kanunu’na göre suçtur. Sonuçları:
- Vergi ziyaı cezası (vergi kaybı cezası)
- Usulsüzlük cezaları
- Hapis cezası (belgelerde sahtecilik, defter ve kayıtlarla oynamak gibi ağır vakalarda)
- İtibar kaybı ve kamu ihalelerinden men gibi ticari yaptırımlar
2 .İşinizi Riske Atar
Vergi kaçırmak:
Denetimlere, incelemelere neden olur
Geçmişe dönük cezalarla ani mali yükler doğurur
Firmanızın finansal güvenilirliğini sarsar (banka, yatırımcı, müşteri gözünde)
Gelecekteki yatırımlara ve büyümeye engel olur
3.Devletin Hizmet Gelirlerini Engeller
Vergi kaçırmak:
- Sağlık, eğitim, güvenlik, altyapı gibi kamusal hizmetlerin finansmanını azaltır
- Toplumdaki adalet duygusunu zedeler (Vergi verenle vermeyen arasında eşitsizlik yaratır)
- Kayıt dışılığı artırarak ekonomiyi zayıflatır
4.Etik Açıdan Sorumluluk Taşırız
- Vergi ödemek, toplumsal bir görevdir. Anayasamızın 73. maddesinde Herkes, kamu giderlerini karşılamak üzere, mali gücüne göre, vergi ödemekle yükümlüdür. zorunluluğunu koyarken aslında mantık halka hizmet için Herkes gelirine göre katkıda bulunmalıdır ki devlet topluma hizmet için gerekli kaynağa sahip olsun eğer biz vergi kaçırırsak topluma da ihanet etmiş oluruz
- Kaçıranlar, düzgün vergi ödeyenleri haksız rekabete zorlar.
Alternatifi Nedir?
Vergi kaçırmak yerine:
- Yasal vergi planlaması yapılabilir.
- Teşvik ve istisnalardan faydalanılabilir.
- Giderlerin doğru şekilde gösterilmesiyle vergi yükü azaltılabilir.
Özetle:
Az vergi ödeten Mali müşavir iyi mali müşavirdir bakışı yerine yasalara uygun indirim, istisna gibi avantajları kullanan devletin istediği kurallara uygun iş ve işlemlerinizi yapan mali müşavir iyi mali müşavirdir. Mali müşaviriniz sizin istediğiniz vergiyi çıkartıyorsa unutmayın bunu yasalara muhalefet yoluyla veya muhasebe hileleri ile yapıyordur bu durum vergi kaçırmaktır
Ve unutmayın; Vergi kaçırmak kısa vadede kazanç gibi görünse de, uzun vadede yukarda anlattığım gibi çok daha büyük kayıplara ve risklere neden olur.
Yasal çerçevede kalmak her zaman daha sürdürülebilir ve güvenlidir.
Yasal ve Resmi Kaynaklar:
- Vergi Usul Kanunu (VUK)
- Vergi kaçakçılığı suçu, usulsüzlük, vergi ziyaı gibi kavramlar burada tanımlanır.
- Özellikle: VUK Madde 341–359
- Türk Ceza Kanunu (TCK)
- Belgede sahtecilik, kamu zararına dolandırıcılık gibi suçlar TCK kapsamındadır.
- Gelir Vergisi Kanunu (GVK)
- Gerçek kişilerin vergilendirilmesiyle ilgili hükümler
- Kurumlar Vergisi Kanunu (KVK)
- Şirketlerin vergilendirilmesi ve muafiyetler
- Hazine ve Maliye Bakanlığı (GİB – Gelir İdaresi Başkanlığı)
- Resmi tebliğler, vergi rehberleri, sıkça sorulan sorular:
https://www.gib.gov.tr
Akademik ve Etik Temelli Kaynaklar:
- Kamu Maliyesi ve Vergi Hukuku Kitapları
- Dr. Nurettin Bilici, Prof. Dr. Şükrü Kızılot (merhum), Prof. Dr. Adnan Gerçek gibi isimlerin çalışmaları
- Mali Müşavirler Odası (TÜRMOB / SMMM Odaları)
Genel Ekonomi ve Etik Kaynaklar:
- OECD Raporları – Vergi Uyum ve Kaçakçılıkla Mücadele
- “Tax Compliance and Enforcement” temalı yayınlar
- Dünya Bankası & IMF Raporları
- Gelişmekte olan ülkelerde vergi kaybının kamu hizmetleri üzerindeki etkileri
[1] https://www.nevzaterdag.com/ey-girisimci-iyi-mali-musavir-az-vergi-odetendir-diyorsan-bir-daha-dusun/
[2] . ForbesRamsey Solutions
Dr. Nevzat Erdağ Vergi, Sosyal Güvenlik ve İş Hukuku Uzmanı
